مقایسه ی اثر بخشی درمان هیجان محور و راه حل محور بر بهبود مولفه های صمیمیت و سازگاری زناشویی زوجین و ساختن مدل پیشنهادی

پژوهش حاضر به منظور بررسی آموزش روشهای زوج درمانی هیجان مدار و راه حل محور و مقایسه ی اثربخششی آنها بر میزان سازگاری و صمیمیت زوجین انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر طرح، شبه آزمایشی و در قالب طرح پیش آزمون-پس آزمون و با یک گروه کنترل و دو گروه آزمایشی صورت گرفته است. جامعه آماری این تحقیق را کلیه ی زن و شوهرانی تشکیل داده اند که به منظور حل مشکلات زناشویی خود به مرکز مشاوره ی مهر و مرکز مشاوره ی دانشگاه سوره در شهر تهران در سال 1387 مراجعه نموده اند. جهت جمع آوری داده ها پس از ثبت نام و مشخص شدن تعداد افرادی که تمایل به شرکت در تحقیق را دارند 36 زوج (72نفر) بطور تصادفی ساده انتخاب شدند. پس از اجرای پرسشنامه msi-r بر روی 36 زوج (شامل 36 نفر زن و 36 نفر مرد)، زوجهایی (12 زوج) که در این پرسشنامه نمرات خیلی بالا یا خیلی پایین داشتند حذف گردیدند و در نهایت 24 زوج (48 نفر) باقیمانده بصورت تصادفی در 3 گروه 8 زوجی (16 نفری) تقسیم و با استفاده از جایگزینی تصادفی یک گروه به عنوان کنترل و دو گروه دیگر گروههای آزمایشی پژو.هش را تشکیل دادند. در حقیقت گروههای آزمایشی هر کدام متعلق به یکی از شیوه های زوج درمانی ( هیجان محور- راه حل محور) بودند. محتوای جلسات طبق مبانی نظری درمان هیجان مدار و رویکرد راه حل محور تهیه و طی 9 جلسه (هفته ای یک جلسه) به گروههای آزمایشی آموزش داده شد. با توجه به اینکه در پژوهش حاضر 2 متغیر وابسته ی میزان سازگاری و میزان کلی صمیمیت زوجین وجود داشته است، ابتدا از روش تحلیل کوواریانسی چند متغیری استفاده شد، سپس آزمونهای تعقیبی تحلیل کوواریانسی بطور جداگانه انجام شد و در نهایت به منظور آزمون فرضیه های پژوهشی حاضر از آزمون تعقیبی بون فرونی استفاده گردید. بطور کلی نتایج نشان می دهند که متغیر مستقل (روشهای زوج درمانی) بر ترکیب خطی متغیرهای وابسته موثر بوده و باعث افزایش میزان صمیمیت و سازگاری زوجین گردیده است. همچنین نتایج تحلیل خرده مقیاسهای صمیمیت حاکی از آنست که بغیر از خرده مقییاس جنسی، در بقیه-ی خرده مقیاسها متغیر مستقل (روشهای زوج درمانی) اثرگذار بوده و در بهبود میزان صمیمیت زوجین نقش چشمگیری داشته است. نتایج تحلیل فرضیه های پژوهشی نشان داد که زوج درمانی به شیوه های راه حل محور و هیجان محور در افزایش سازگاری زوجین موثر است ولی از بین روشهای زوج درمانی روش درمان هیجان محور در افزایش سازگاری زوجین موثرتر بوده است. همچنین نتایج فرضیه های پژوهشی نشان داد که زوج درمانی به شیوه های هیجان محور و راه حل محور در افزایش صمیمیت زوجین موثر است و هر دو روش درمانی هیجان محور و راه حل محور به یک میزان در افزایش صمیمیت زوجین موثرند.